YAKAP

Sana, pag-nabigyan ako ng pagkakataong may mayakap na puno,
mabigyan rin sana ako ng pagkakataong may maisama.
Doon ay hawak-kamay naming ididipa,
ang aming mga braso, dibdib at tenga.

Kasabay ng pagkakadikit nito,
ang kalayaang makinig sa kung anong musika maroon ito.
Nawa’y iparinig sa amin,
Mga lungtian nitong damdamin.

Sa aming pagkakapikit, aming idadalangin,
mga damdaming wagas at puno rin ng hangarin.
Kasabay ng mga panalanging tiyak na tutuparin.
Mga pag-asang hinding-hindi isasahangin.

Naway ako’y pagsang-ayunan, pag-ibig ko’y dalisay
Kasing tayog ng kanyang mga sanga,
kasing lusog ng bawat ugat n’ya..,
Tumitindig at nagsasabihing ‘sisilungan kita’.

Mangangako ako sa punong ito na tutularan s’ya,
Kahit anong lakas ng hangin, trahedya at sakuna pa.
Mananatili akong matapang.
Kakapit sa lupa kahit ako pa ay gumapang.

Sakaling maputulan man ako ng mga sanga,
Hindi ako iiyak at mawawalan ng gana.
Dahil alam kong tutubo pa ito,
at magkakaroon pa ng mga binhi ng pag-asa.

Magiging mapagbigay ako ng sagana kong bunga,
Dulot ng mga pataba mo na nagbigay ng sustansya.
Tila isang ibong binigyan mo ng silong,
Naging pananggalang sa sigwa’t mga ugong.

ANG TEKNOLOHIYA AT ANG MAKABAGONG PAGLINGAP

Sa mundo ng makabagong panahon tila kakambal na ng buhay ang mabilis na pagbabago dahil sa teknolohiya. Nariyan ang mga liham na hindi na kailangan ng kartero. Balitang hindi na kailangan ng telebisyon, dyaryo at radyo. Ganoon din ang mga usaping pinansyal na hindi mo kailangan magbilang at maghintay pa ng sukli mo dahil lahat ng ito ay elektroniko. Sa isang klik!, mabilis na nasusulusyonan ang iba’t ibang aspeto. Sa ibang sabi, napapabilis nito lahat ng komunikasyon at transaksyon sa mundo.

Lahat na yata ng bagay sa mundo konektado na sa internet. Kahit ang pangungutang nasa ibang lebel na rin dahil sa mga naglipanang pautangan sa mga aplikasyon sa telepono. Ang siste? Nadadagdagan lang lalo ang problema ng isang tao sa panghihiram dito. Ang dahilan? -ang hindi makatarungan tubo at iksi ng panahon ng pagbabayad. Pero ano nga ba ang sanhi bakit napipilitang kumapit sa sinasabing ‘patalim’ ang isang tao?

Una, Kahihiyan – ‘yan ang unang teorya kung bakit imblis na humingi ng paglingap sa mga kakilala nito ay nauuwi ito sa pagtangkilik dito. Pangalawa, Ang Panahon at Oras – hindi mo na kailangan magmakaawa o magpaawa. Hindi mo na kailangan ipaliwanag kung ano, para saan o kanino mo gagamitin ang hinihiram mo. Ganoon pa man ang utang ay mananatling utang hangga’t hindi mo ito nababayaran. Marahil ilan lang itong tagpo sa buhay na minsan yung mga inaakala nating magliligtas sa atin ay sila pa pala ang magpapabaon sa atin sa hukay.

Paano ba natin maiiwasan ang mga ganitong tagpo sa buhay natin? Anila, ang una daw makakaunawa sa atin ay ang ating mga kaibigan at pamilya. Normal ang mahiya dahil tao ka. Ang hindi normal ay sa pagkakataong nasasakal ka na, pero pilit mo pa ring pinapalabas na nakakaramdam ka pa rin ng ginhawa. Hindi kabawasan sa pagkatao mo kung minsan isinasalaysay din natin ang iba’t ibang kulay ng nararamdaman natin kahit luntian man ito.

Kasabay ng mabilis na ng pagtakbo ng teknolohiya, napapabilis nito ang mga bagay-bagay ganun din ang mga negatibo at panloloko. Kinakailangan lang natin gamitin ang mga bagay-bagay ng may utak at wasto.

Kung ang teknolohiya ang nagiging daan sa iba’t ibang uri ng sabwatan at panloloko, tandaan na ang teknolohiya din ang susi para makawala ang lahat ng uri karahasang elektroniko.

Ang simpleng pagbibigay ng bakas o komento sa mga nababasa natin sa mundo kompyuter ay malaking kontribusyon mo na upang maliwanagan at makapag-isip ang bawat mambabasa nito. Sa tulong na mga puna, sisibol ang mga pagtatanong na makakabuo ng desisyon kung dapat ba nilang subukan ang mga bagay na nag-aalangan sila.

Patunay na hindi lahat ng paglingap ay kinakailangan ng materyal o bagay para masabi itong isang pagtulong. Kaya sakaling mapa tipa ka sa cellphone at kompyuter tungkol sa isang usapin bilang isang pagpuna, isa itong malaking bagay o kontribusyon. Mapapaisip, mapapalawak at mapagkukuhaan ito ng iba’t ibang impormasyon o pananaw ng maraming mambabasa na tinatawag nating ngayong ‘Netizens’.

+ ———————- +

Ang Sanaysay na ito ay lahok sa 2024 Saranggola Blog Award
Salamat sa mga sponsors:

LINGAP SA SARILI

Sa buhay na puno pag-aalinlangan,
Tanging dasal na lang lagi ang ating sandalan.
Mga hinaing na pinagpapasa Diyos na lang,
Mga pangarap na laging suntok sa buwan.

Ang buhay nga naman,  
Kung hindi ka nasa itaas,
malamang ika’y nasa kailaliman.
Nagmumukmok at patuloy na nahihirapan.

Anong sumpa ba ang sa aki’y nilaan?
Ito ba’y parusa ng kapabayaan?
O bunsod ng malalalim na katamaran?
Huwag sanang sundan, lalo na ang tularan!

Ako ay isang talunan!
Buhay ko’y gunaw, tuyo’t at laging uhaw,
Buhat sa isang pagkatulog na hindi ko naman dinasal.
Anong magagawa kung ito ang laan?

Sa kamalian ‘di umaano makakatagpo ng kasagutan.
Sa mga pagkakataong ni isang lingap ay di ka naabutan.
Parusa ang makaramdaman na tila wala kang patutunguhan.
Walang mapagdalhan, walang malapitan.

Ngayo’y nauunawaan ko na,
Natuto sa kasaysayang pinamulat ka.
Dapat muna palang lingapin ang sarili, bago ang iba.
Doon mas mauunawan ang sarili at magiging epektibo ka.

Hindi kadamutan ang paglingap sa sarili,
Ito’y sandata para mas makatulong pa sa mas marami.
Kaya sakaling makaramdam ng kasukdulan,
Isipin din na may nag-iisip na ikaw ang kanilang kasagutan.  

+ ———————- +

Ang tulang ito ay lahok sa 2024 Saranggola Blog Award
Salamat sa mga sponsors:

SEGUNDA

Ni Otep Zablan

Sa isang bakuran, may isang punso na tinitirhan ng mag-asawang langgam na sina Mang Pulot at Aling Nival. Mayroon silang tatlong anak, ito ay sina Puti, Pula at Segunda.

Katulad ng ibang mga langgam, likas na sa kanila ang pagiging masipag. Araw-araw nagtatrabaho ang kanilang mga magulang para may makain silang magkakapatid.

Isang araw nagkaroon ng sakit si Mang Pulot. Kalaunan nahawaan naman nito ang kanyang asawang si Aling Nival. Dahil doon, natigil ang kanilang pagtatrabaho. Ganoon na lang pag-alalala ng mag-asawa dahil wala silang makakain kung hindi sila magtatrabaho. Kaya kinausap agad nito ang kanyang mga anak.

“Mga anak makinig kayo” tawag ni Mang Pulot sa kanyang mga anak.

“Bakit po ‘Tay?” sagot ni Segunda.

“Hindi na muna kami makakapagtrabaho ng Nanay ninyo, kaya kailangan ninyo nang matuto” paliwanag nito.

“Huwag kayong mag-alala ‘Tay, kayang-kaya naman maghanap ng asukal” sagot naman ni Puti.

“Kaya nga ‘Tay, handan na rin akong mangagat sakaling may humarang sakin” Pabidang sagot ni Pula.

“Kayo talaga! Basta mag-iingat kayo kung saan man kayo pupunta” paalala ng ni Aling Nival.

Nagsimula nang maghanap ng mga pagkain ang magkakapatid. Pumasok sila sa isang kusina ng bahay. Kanya-kanya silang panik. Sa bawat bote na makikita nila, agad-agad nila itong tinitignan kung kaya ba nila itong pasukin at buksan. Agad-agad silang kumukuha dito ng pagkain at iniu-uwi din ito para ibinigay naman sa kanilang Nanay.

“Nay! Nay! Nandito na po kami tignan mo ang mga dala namin!” Masayang balita ni Pula.

“Wow! Napakahuhusay n’yo, lahat kayo may dala. Tiyak na matutuwa ang inyong Tatay” Sagot ni Aling Nival.

Masama man ang pakiramdam, agad din itong inihanda ni Aling Nival sa lamesa para pagsaluhan.

“Tay, unahin ninyong tikman ang asukal ko” Pabidang sagot ni Puti.

“Sige. Wow! Napakatamis naman nito anak” Papuri nito, matapos itong tikman.

“Tikman n’yo naman ito ‘Nay” pag-aalok ni Pula sa Nanay n’ya.

“Patikim nga, Naku! napakasarap din nito ‘nak.” Masayang reaksyon nito.

Matapos tikman ang parehong dala nila Puti at Pula, si Segunda naman ang nag-alok sa nakuha nitong asukal.

“Nay, Tay yung sa akin naman ang tikman ninyo.” Agad kumuha ng kutsara ang mag-asawa para tikman ito.

Ganoon na lang ang gulat ni Aling Nival nang tikman ito. Hindi matamis na asukal ang nadala nito!

“Pwee.. bakit ganito ang lasa nito?” napaluwa si Aling Nival sa kanyang nalasaan.

“Bakit anong lasa?” Pagtatanong ni Mang Pulot kaya agad niya din itong tinikman. Ganoon din ang naging reaskyon nito kaya agad niya ding niluwa nang hindi niya ito nagustuhan.

“Bakit ang alat?” Patuloy na tanong ni Aling Nival.

Nagtawanan ang magkakapatid maliban kay Segunda.

“Nay, Tay, malamang hindi asukal ang nakuha ni Segunda kundi asin! Hahaha” sabi ni Puti.

“Akala niya siguro asukal pareho kasing kulay puti. hahaha” dugtong ni Pula.

Ganoon na lang ang pagkalungkot ni Segunda nang malamang namali pala siya ng kuha.

“Haay naku, itigil niyo na ang pagtawa. Ganyan talaga minsan, hindi sa lahat ng pagkakataon tama ang ating nakukuha” Paliwanag ni Aling Nival.
 
“Patawad na po ‘Nay, ‘Tay hindi na po mauulit” sagot ni Segunda.

Kinabukasan sa muli nilang pagbabalik kung saan nila kinuha ang mga asukal, agad nilang inalalayan si Segunda.

“Segunda, ganito kasi ang gawin mo. Bago mo kuhain ang asukal amuyin mo muna kung matamis” Pagtuturo sa kanya ni Puti.

“Tama, kung hindi mo mawari sa pag-amoy, tikman mo na lang ng kaunti” Paliwanag naman ni Pula.

Hanggang tuluyan na nang matutunan ni Segunda ang tamang pagkuha ng Asukal. Salamat sa mga kapatid niyang tinulungan siya para hindi na siya muling magkamali.

Sa kanilang pag-uwi agad din nilang pinagsaluhan ang kanilang mga nakuhang pagkain.

“Nay, unahin ninyo ng tikman ang nakuha kong pagkain” Pabidang sagot ni Segunda.

“Sige nga tikman natin! Wow! Napakatamis naman nito” reaksyon ni Aling Nival.

“Tinuruan kasi ako ni Itim at Pula kung paano kumuha ng tamang asukal” paliwanag ni Segunda.

“Tama yan mga anak, dapat sa lahat talaga ng bagay nagtutulungan kayo dahil magkakapatid kayo” salaysay ni Mang Pulot.

Simula noon, mas lalong dumadami ang mga nakukuhang asukal nang magkakapatid na sila Pula, Puti at Segunda. Bukod kasi sa nagtutulungan sila, patuloy nilang pinag-aaralan ang mga bagay-bagay na kanilang madadala hanggang sila ay tumanda na.

+wakas+

---

Ang blog post na ito ay lahok sa 2024 Saranggola Blog Award sa Kategoryang Kwentong Pambata

Salamat sa mga sponsors:

ANG ALAMAT NG SAMPALOK

Ni Otep Zablan

Noong unang panahon may isang bahay sa probinsya na mayroong malawak na lupain. Sa lupaing ito ay may mga nakatanim na iba’t ibang puno katulad ng buko, bayabas, mangga at iba pa.

Sa tuwing maglalaro ng taguan sina Luke at Sam kasama ang iba pa, madalas dito sila umaakyat para magtago.

Naging takbuhan nila ito, hindi lang sa tuwing maglalaro sila kundi pati rin sa tuwing hinahanap na sila ng magulang nila para maligo.

“Asan na naman kaya ‘tong batang ito, nakita mo ba si Sam?” Pagtatanong ni Aling Nena sa nawawalang anak nito.

“Hindi po eh” Pagsisinungaling ni Luke kahit alam niyang nasa itaas ito ng puno nagtatago.

“Pag nakita mo siya sabihin mo hinahanap ko siya ha” Sabi ni Aling Nena.

“Sige po” sagot ni Luke.

Agad itong pumanik sa puno at ibinalita sa kaibigan nitong si Sam.

“Naku Sam hinahanap ka na ng Nanay mo, maligo ka na daw” paalala ni Luke.
“Ayoko nga! nakakatamad kaya! saka ang lamig pati ng tubig!” tugon naman nito.

“Bahala ka diyan basta sinabihan na kita ha” patuloy ni Luke.

Maraming pagkakataon na ginagawa ni Sam ang pagtakas sa magulang para hindi makaligo. Pati tuloy si Luke ay nagagaya na dito. Naging taguan nila ang puno para maiwasan ang pagtawag sa kanila ng mga magulang nila.

“Totoo pala no, nakakatamad talaga maligo” sabi ni Sam

“Sabi ko sayo eh! Bakit kailangan pa kasing maligo?” Pagtatanong ni Luke.

Habang nasa taas sila ng puno napansin sila ng isangg matandang lalake, -siya ang nagbabantay at ang may ari ng puno

“Mga bata! anong ginagawa niyo diyan?” sabi ng matandang lalake

“Wala kang pakialam Manong! hindi naman sa inyo ‘to eh!”

“Anong hindi, ako ang nagtanim niyan at ako din may ari ng lupang ito”

Agad na nagbabaan ang dalawa sa puno at humaripas ng takbo.

“Kapag bumalik pa kayo dito at muling kong makita sa puno ko, tandaan niyo hindi na kayo makakababa uli”

Nagtatakbo ang dalawa pauwi sa kanila. Pagdating ni Sam sa bahay, agad siyang pinagalitan ng ina.

“Anong nangyari sayo Sam! pawis na pawis ka! ang asim-asim pa ng amoy mo!”

Hindi iyon pinansin ni Sam, hindi na siya marunong makinig sa mga nakakatanda sa kanya.

Kinabukasan tumakas muli siya para hindi makaligo. Muli niyang inaya ang kaibigang si Luke para sumampa muli sa puno.

Nang muli silang makita ng matandang lalake.

“Pinaalalahan ko na kayo ha! pero hindi kayo nakikinig sa sinasabi ng nakakatanda sa inyo!” galit na pagkakasabi nito.

“haay naku nandito na naman si manong!” sabi ni Sam.

“Dahil d’yan, hindi na kayo makakababa” pananakot nito. “Tanging ibang tao lang ang makakapagpababa sa inyo, iyon ay kung may magkaka-interes na pitasin kayo sa kabila ng magiging kaasiman nyo!” sumpa nito.

Unti-unti silang naging bahagi ng puno sa pagkakadikit nito sa sanga. Bahagya silang namaluktot at tila nagkaroon ng mga bukol. Ang mga pabukol na iyon ang siyang naging mga buto nila. Ganoon pa man, nanatili ang mga kulay nila katulad sa isang sanga.

Sa pagkawala ng dalawang bata na sina Sam at Luke dahil sa pagsampa sa isang puno. Ipinangalan sa kanila ang mga bunga nito. Kalaunan ang mga salitang “Sampa”, “Sam” at “Luke” ay naging “Sampalok” na.

****

MGA ARAL NG KWENTO

1. Ang pagsunod ng isang bata sa mga magulang o nakakatanda dito.
2. Ang pagsunod sa mga alituntunin, mga babala o batas ng tao.
3. Ang pagiging tapat o ang hindi pagiging sinungaling ng isang tao sa kapwa nito. At
4. Ang pagiging malinis sa katawan o kahalagahan ng paliligo pitong beses sa isang linggo.